به اعتقاد یک وبلاگ‌نویس، آنچه امروز به عنوان وبلاگ‌های جدی و تخصصی مشاهده می‌کنیم، حاصل دوره‌های بعد وبلاگ‌نویسی هستند و هنوز نسل اول وبلاگ‌نویسان ایرانی به سنت شخصی‌نویسی در وبلاگ وفادار مانده‌اند.

محمدصالح مفتاح، عضو هیات موسس مجمع وبلاگ‌نویسان مسلمان، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) اظهار کرد: موج اول وبلاگ‌نویسی با روزانه‌نویسی‌ها آغاز شد و مهم‌ترین وبلاگ‌ها تصوری جز روزانه‌نویسی و خاطره‌نگاری از وبلاگ نداشتند. همین امر باعث شد، در کنار رشد وبلاگ‌ها، موج دیگری هم برای راه‌اندازی نشریات الکترونیکی آغاز و به عنوان عرصه‌ی نوشتارهای جدی وبلاگ‌نویسان گسترش یافت.

عضو شورای مرکزی مجمع وبلاگ‌نویسان مسلمان در عین حال گفت: جریانی که امروز در وبلاگ‌های فارسی جریان دارد را نمی‌توان یک «ید واحده» و مجموعه‌ی یکدست دانست. برخی افراد از رسانه‌های دیگر همچون روزنامه به وبلاگ آمده‌اند و تلقی خاص خود را از فضا دارند. برخی نیز از فضاهای گفت‌وگو و چت و ایمیل‌نویسی به وبلاگ روی آورده‌اند و همین امر گسستی را در نوع نگرش به وبلاگ ایجاد کرده است.

وی افزود: پیچیدگی ارائه تعریف برای وبلاگ از همین امر ناشی می‌شود که وبلاگ یک رسانه‌ی شخصی است و هرکس متناسب با دید خود به آن هویت و کارکرد می‌بخشد. نبود فصل‌ ممیزه و تعریف دقیق برای وبلاگ، باعث شده است تا تفاوت‌های هویتی وبلاگ درک نشود.

مفتاح تصریح کرد: اگر وبلاگ را از اجزاء وب ۲ بدانیم، چندان دور از ذهن هم نیست که روزمره‌نویسی در آن بیشتر رواج یابد و حتی باید گسترش وبلاگ‌های علمی و تخصصی را خارج از این چارچوب و انحراف از تعریف وبلاگ دانست و اصولا وبلاگ ترکیب دوکلمه web و log، به معنی روزنوشت‌های تحت وب است.

به گفته‌ی وی، نمی‌توان این نکته را نادیده گرفت که عمق آگاهی‌ها در فرندفید و تویتر به مراتب کمتر از وبلاگ است. چراکه فرصتی برای تأمل و تعمق نیست و کاربران شبکه‌های اجتماعی این امر را به عنوان یک اصل پذیرفته‌اند و گاه شنیدن مباحث جدی و علمی باعث ملال‌خاطر کاربران می‌شود.

مفتاح در عین حال گفت: شبکه‌های اجتماعی به دنبال رقابت با وبلاگ‌ها نیز هستند. چراکه کارکردهای مشابه دارند و برای بیان و به اشتراک‌گذاری اندیشه و احساس به‌کار می‌روند. از سوی دیگر نوعی تعامل فنی میان وبلاگ و شبکه‌های اجتماعی وجود دارد که مثلا لحظه‌نوشته‌ها را نیز از تویتر وارد وبلاگ و آن را تکمیل کند.

وی همچنین تصریح کرد: امکان وارد کردن آراس‌اس وبلاگ یا وب‌سایت در فرندفید نیز می‌تواند به جذب مخاطب برای وبلاگ‌ها یاری برساند. اکنون دیگر وبلاگ‌نویسان نمی‌توانند این امکانات را برای مباحث حول و حوش نوشته‌های خود نادیده بگیرند. چراکه امکان نظر دادن در این سیستم‌ها در بررسی نوشته‌های وبلاگ‌ها در فرندفید بسیار مفید و البته جذاب‌تر از نقدهای درون وبلاگ‌هاست.

عضو هیات موسس مجمع وبلاگ‌نویسان مسلمان با بیان اینکه هنوز نمی‌توان برای مثبت بودن یا نبودن رواج شبکه‌های اجتماعی در میان وبلاگ‌نویسان نظر قطعی داد، در عین حال خاطرنشان کرد: اعتیادآور بودن این سایت‌ها و رقابت کردن با مطالعه و کسب اطلاع از منابع رسمی و دقیق، باعث می‌شود که اعضای این سایت‌ها در مباحث عمیق‌تر نروند و در نتیجه کارکرد سرگرمی در این سایت‌ها فزونی بیاید.

مفتاح افزود: وجود امکاناتی همچون جست‌وجو، عکس، موسیقی، ویدیو، سرویس‌های تلفیقی وبmash-up‌ها، گروه‌ها و جوامع آنلاین و تصاویر با وضوح بالا، محتوای تازه‌ای است که می‌تواند در عرصه‌ی انتشار اطلاعات، رقیب جدی‌یی برای رسانه‌ی وبلاگ باشد.

وی تاکید کرد: تعاملی شدن بیشتر فضاهای وبلاگی، از آثار گسترش شبکه‌های اجتماعی است. در کنار این امر معلوم‌تر شدن هویت و اندیشه‌های نویسندگان وبلاگ‌ها برای خوانندگان آنها و شناخت بیشتر از مخاطبان باعث شدت یافتن این تعاملات خواهد بود. توجه بیشتر به مخاطب و نقد و نظر بیشتر با مخاطب نیز در همین فضا صورت می‌گیرد و زمینه‌های بیشتری را برای نقد اندیشه‌ها فراهم می‌آورد.

وی ادامه داد: از دیگر تأثیرات شبکه‌های اجتماعی بر وبلاگ، اشتراک ایده و سوژه برای نوشتن است. در گفت‌وگوهایی که در فضای این سایت‌ها انجام می‌پذیرد، موضعات و اندیشه‌های تازه‌ای مطرح می‌شود که یک نویسنده‌ی خوب وبلاگ می‌تواند از آن برای نوشتن بهره ببرد.

مفتاح همچنین اظهار کرد: به نظر می‌رسد که نتیجه‌ی موج جدید روزمره‌نویسی در وبلاگ‌ها بازگشتی به سال‌های اولیه وبلاگ‌نویسی باشد و لزوما نمی‌توان آن را مثبت یا منفی تلقی کرد. شاید با این تغییر وضعیت و بیشتر شدن روزمره‌نویسی‌ها، وبلاگ بهتر بتواند تمایزات و تفاوت‌های خود را با سایر رسانه‌ها تعریف کند، چراکه در این دوره‌ی تازه، توجه به روزمره‌نویسی به صورت آگاهانه صورت می‌پذیرد.

منبع: ایسنا